Varenrouwmuggen, ook wel grondvliegjes, vormen een aparte familie (Sciaridae) binnen de muggen. Ze worden ook wel humus- of mosvliegjes genoemd. Varenrouwmuggen komen zeer algemeen voor en vormen soms een plaag in jong plantmateriaal en champignons. Volwassen varenrouwmuggen vallen vaak op als ‘dansende’ zwarte vliegjes boven de potgrond. Besmetting ontstaat meestal vanuit verse, nieuwe potgrond, waarin larven of eieren zitten. Larven van de varenrouwmug eten van de wortels van planten. Afsterving van (jonge) planten komt meestal pleksgewijs voor.

De verschillende varenrouwmugsoorten lijken erg op elkaar. Volwassen insecten zijn 1-5 mm lange, zwartgrijze muggen met lange poten. Varenrouwmug heeft doorschijnende vleugels met een typische U-tekening. De larven worden 5-12 mm groot en hebben een opvallend zwarte kop en geen poten. Hun lichaam is wit doorschijnend. Poppen zijn 2-5 mm lang en zijn eerst wit van kleur maar worden later geel tot bruin.

Larven van de varenrouwmug eten rottend plantmateriaal maar ook de wortels van jonge planten. Ze voelen zich thuis in een vochtige omgeving en kunnen bij de opkweek van jonge planten grote schade veroorzaken. Bovendien kunnen de larven mijten, aaltjes, virussen en schimmelsporen overdragen die via de vraatplekken de plant binnendringen. Afsterving van (jonge) planten komt meestal pleksgewijs voor omdat de larven zich weinig verplaatsen.